Khúc côn cầu trên băng là một môn thể thao đối kháng, hai đội chơi sẽ đối đầu nhau trên sân băng. Trò chơi này chủ yếu phổ biến ở các quốc gia như Mỹ hay Canada, tuy nhiên trong thời gian gần đây thìkhúc côn cầuđã được biết đến với phạm vi rộng hơn. Hãy cùngnhà cái bk8tìm hiểu luật chơi môn này như thế nào?
Khúc côn cầu trên băng là gì?
Khúc côn cầu trên bănglà một “nhánh” trong các môn thể thao khúc côn cầu. Với tên gọi quốc tế là Hockey, cầu trên băng nói chung là một môn thể thao đối kháng, chơi theo đội và nhiệm vụ của các cầu thủ là cố gắng đưa côn cầu vào trong lưới của đội đối phương.
Khúc côn cầu trên băng là loại hình hockey sẽ được chơi trên một mặt sân băng bằng phẳng. Số thành viên của mỗi đội là 10 người, trong đó sẽ có 6 cầu thủ thường trực trên sân thi đấu và có 4 cầu thủ dự bị. Mỗi trận đấu sẽ kéo dài trong 3 hiệp, thi đấu liên tục và có thể có hiệp phụ nếu kết thúc 3 hiệp mà chưa tìm ra đội có điểm số dẫn trước.
Trước đây thì hockey trên băng chủ yếu được chơi trong mùa đông, nhưng nhờ công nghệ tạo sân băng nhân tạo mà hockey trên băng có thể được chơi quanh năm, ở các sân thi đấu trong nhà.
Nguồn gốc
Nói về nguồn gốc lịch sử của cầu trên băng hay hockey trên băng, nhiều chuyên gia chỉ ra rằng đây là trò chơi được sáng tạo dựa trên nhiều trò chơi xuất hiện từ cổ đại. Trong đó, có thể kể đến như trò chơi có tên là hurling đã xuất hiện ở Ireland từ 1272 trước Công Nguyên.
Ở Hy Lạp thì người ta còn tìm được một bức phù điêu được cho là đã xuất hiện từ 600 năm trước Công Nguyên – thời kỳ Hy Lạp cổ đại, đã có trò chơi kerētízein hay kerhtízein – dùng cậy có đầu cong như sừng để đánh bóng. Về phía dân tộc Daur của vùng Nội Mông, cũng có trò chơi tương tự như hockey trên cỏ với niên đại khoảng 1000 năm trước.
Tóm lại, có nhiều tài liệu cho rằng khúc gôn cầu đã xuất hiện từ thời kỳ trước Công Nguyên. Về sau thì có môn khúc gôn cầu trên băng được ra đời, phù hợp với điều kiện thời tiết giá lạnh của nhiều quốc gia như cộng hòa Séc, Canada, Đức, Áo, Thụy Sĩ, Nga, Phần Lan…
Các cách chơi băng cầu
Một trận cầu trên băng trên băng sẽ có thời lượng là khoảng 20 phút, mỗi trận có 3 hiệp. Các cầu thủ sẽ sử dụng giày trượt băng để di chuyển trên mặt sân băng bằng phẳng, mặc trang phục thi đấu có các bộ phận bảo vệ đầu vai, đầu gối, vùng mặt và phần đầu.
Các cầu thủ của các đội chơi hockey trên băng sẽ chia ra mỗi đội làm chủ một nửa sân băng được đánh dấu bằng một đường kẻ ở giữa. Hai đội sẽ được bốc thăm để phân chia đội giành được punk trước.
Nhiệm vụ của các cầu thủ là cùng nhau dẫn punk về phía lưới của đối thủ, đánh vào lưới là được ghi nhận một điểm. Trong quá trình trận đấu diễn ra thì các đội có quyền được thay thế cầu thủ dự bị vào sân, không giới hạn số lần thay người và không cần phải có điều kiện đặc biệt.
Luật chơi khúc côn cầu
“Bóng” trong môn này là một chiếc đĩa hình tròn chất liệu cao su lưu hóa, có kích thước khoảng 3 inch – tức là khoảng 7,6cm, tên quy tắc là Punk.
Trước khi trận đấu diễn ra thì các viên punk sẽ được giữ trong điều kiện lạnh giá, để đảm bảo khi ra sân thì viên punk sẽ không bị nảy và giảm thiểu lực ma sát của punk và sàn băng.
Gậy chơi hockey trên băng có hình dáng giống chữ L, chất liệu chủ yếu là gỗ và phần đuôi gậy phải đảm bảo có thể nằm sát vào mặt băng khi các cầu thủ giữ gậy ở tư thế thẳng đứng, và theo luật quy định thì những gậy đủ tiêu chuẩn đưa vào thi đấu phải có khả năng uốn cong sang trái hoặc sang phải.
Sân thi đấu cầu trên băng trên băng có chiều dài khoảng 61 mét và chiều rộng khoảng 30 mét, được chia thành 3 khu vực cụ thể là Tấn công, Trung Lập và Phòng thủ.
Trước đây thì các cầu thủ chỉ được sử dụng cơ thể để cản trở các cầu thủ của đội đối thủ chỉ được áp dụng ở phần sân Phòng thủ. Nhưng hiện tại, theo luật của IIHF – Liên đoàn Khúc côn cầu Quốc tế – International Ice Hockey Federation – thì cầu thủ có thể sử dụng cơ thể để cản trở đối thủ ở cả 3 khu vực trên sân đấu. Luật cho biến môn cầu trên băng trở thành một môn thể thao quyết liệt hơn, tấn công từ đầu đến cuối trận và không phòng ngự.
Đối với các trận đấu hockey trên băng ở NHL – giải đấu liên đoàn cầu trên băng chuyên nghiệp lớn nhất thế giới – thì trọng tài biên có quyền cho dừng trận đấu nên thấy có cầu thủ phòng vệ – không phải là thủ môn – chạm tay vào punk trước lúc cầu thủ tấn công chạm vào punk. Tuy nhiên, với luật IIHF quy định thì trận đấu chỉ được dừng trong trường hợp punk đi qua vạch của khung thành.
Trong hockey trên băng cũng sử dụng các luật phổ biến ở thể thao đối kháng chơi theo đồng đội là luật đánh luân lưu và luật việt vị. Hiện tại, IIHF và NHL vẫn bất đồng quan điểm về quy định chơi cản phá và vẫn tiếp tục đề nghị áp dụng hình phạt đối với các trường hợp đấm punk, giữ punk…
Ngoài ra, cơ chế 3 điểm là một điều cần lưu ý. Nếu trong khoảng thời gian quy định mà giành chiến thắng thì sẽ được 3 điểm; trong khoảng thời gian bù giờ giành được chiến thắng thì sẽ được 2 điểm, đội thua trong khi bù giờ cũng sẽ được nhận 1 điểm.
Những thông tin khác về khúc côn cầu trên băng
Khúc côn cầu trên băng là mônthể thaodành cho vận động viên là nam và nữ.
Tại khu vực Bắc Mỹ thì Liên đoàn Khúc côn cầu quốc gia – National Hockey League là đơn vị tổ chức thi đấu có vị thế cao nhất dành cho các đội cầu trên băng nam.
Trong khi đó giải dành cho các đội cầu trên băng nữ là Liên đoàn Khúc côn cầu Phụ nữ Canada – Canadian Women’s Hockey League và giải Liên đoàn Khúc côn cầu Phụ nữ phương Tây – Western Women’s Hockey League.
Hiện nay trong Liên đoàn Khúc côn cầu Quốc tế – International Ice Hockey Federation có 68 thành viên, đã có tổng số 177 huy chương được trao cho các trận đấu với các đội cầu trên băng đến từ 7 quốc gia Canada, Phần Lan, Thụy Điển, Cộng hòa Séc, Nga, Slovakia và Hoa Kỳ.
Lời kết về băng cầu
Về tính chất thì khúc côn cầu trên băng là một thể thao phổ biến ở các nước phương Tây có thời tiết giá lạnh, có đủ điều kiện để tạo thành sân băng và các cầu thủ quen với hình thức thi đấu trên giày trượt băng. Do vậy, môn này ở Việt Nam vẫn chưa phổ biến. Tuy nhiên, hiểu về luật chơi và theo dõi các trận đấu cầu trên băng cũng là một trong những hình thức giải trí cực kỳ hữu hiệu cho những lúc căng thẳng đấy. Chúc bạn sớm tìm được hứng thú ở môn thể thao đặc sắc này.