Khúc côn cầu (hay còn gọi là hockey) là một trong những môn thể thao đồng đội có tính đối kháng cao, được ưa chuộng rộng rãi tại nhiều quốc gia châu Âu, Bắc Mỹ và cả châu Á. Với hình thức thi đấu sử dụng gậy để điều khiển bóng hoặc puck (đĩa cao su), môn thể thao này đòi hỏi người chơi phải có kỹ thuật điêu luyện, sự phối hợp ăn ý và thể lực bền bỉ.
Nội dung chính bài viết:
Tại Việt Nam, khúc côn cầu chưa phổ biến như các môn như bóng đá hay cầu lông, nhưng đang dần nhận được sự quan tâm từ cộng đồng yêu thể thao nhờ các giải đấu quốc tế được phát sóng thường xuyên và sự phát triển mạnh mẽ của các nền tảng cá cược thể thao như BK 8. Nếu bạn là người yêu thích thể thao và muốn khám phá thêm những bộ môn mới mẻ, khúc côn cầu chắc chắn là lựa chọn thú vị.
Khúc côn cầu là gì?
Khúc côn cầu là một môn thể thao thi đấu theo hình thức đồng đội, nơi các cầu thủ sử dụng gậy đặc chế để điều khiển bóng (trên cỏ) hoặc puck (trên băng) vào lưới đối phương. Trên thế giới, thuật ngữ “Hockey” được sử dụng phổ biến để chỉ chung các hình thức thi đấu này, nhưng tùy theo môi trường chơi mà có thể chia thành nhiều loại khác nhau như khúc côn cầu trên băng, khúc côn cầu trên cỏ, khúc côn cầu patin, v.v.
Một số quốc gia như Canada, Nga, Thụy Điển, Anh, Úc và Ấn Độ đều có lịch sử phát triển sâu rộng với môn thể thao này. Tại khu vực châu Á, khúc côn cầu trên cỏ được tổ chức bài bản hơn và được thi đấu ở nhiều cấp độ.
Lịch sử hình thành
Lịch sử của khúc côn cầu kéo dài hàng nghìn năm, với nhiều biến thể sơ khai xuất hiện trong các nền văn minh cổ đại. Tại Ireland, trò chơi Hurling được ghi nhận xuất hiện từ năm 1272 TCN, trong khi Hy Lạp cổ đại có trò chơi tương tự mang tên kerētízein, được chạm khắc trên các phù điêu từ thế kỷ VI TCN. Ở châu Á, người Daur tại Nội Mông – Trung Quốc cũng có trò chơi truyền thống Beikou, gần như là một tiền thân của khúc côn cầu hiện đại.
Văn bản pháp lý đầu tiên đề cập đến khúc côn cầu là Luật Galway năm 1527 tại Ireland, trong đó cấm các trò chơi dùng gậy đánh bóng – cho thấy sự phổ biến của hình thức chơi này từ rất sớm. Tuy nhiên, phải đến thế kỷ XIX, khúc côn cầu mới được hệ thống hóa thành môn thể thao với luật lệ rõ ràng. Các tổ chức quốc tế bắt đầu được thành lập, từ đó phân nhánh ra nhiều hình thức khác nhau tùy vào điều kiện khí hậu và văn hóa từng vùng.
Sự phân tách này giúp khúc côn cầu trở thành một trong những môn thể thao có hệ sinh thái phong phú nhất trong giới thể thao thế giới, góp phần làm phong phú thêm danh mục thể thao quốc tế tại BK8.
Các môn côn cầu
Khúc côn cầu không chỉ có một hình thức duy nhất mà được chia thành nhiều thể thức phù hợp với môi trường thi đấu, tạo nên sự đa dạng hấp dẫn cho người chơi lẫn người xem. Trong số đó, phổ biến nhất là các dạng sau:
Bandy
Bandy – còn gọi là khúc côn cầu Nga, được thi đấu trên sân băng ngoài trời có kích thước tương đương sân bóng đá, với luật lệ khá giống bóng đá. Đây là môn thể thao quốc gia của Nga, được quản lý bởi Liên đoàn Bandy Quốc tế (FIB), tổ chức các giải như Bandy World Championship.
Khúc côn cầu trên cỏ
Côn cầu trên cỏ – hay field hockey, là biến thể thi đấu trên mặt sân cỏ hoặc sân nhân tạo, phổ biến tại Úc, Ấn Độ, Anh, Hà Lan và nhiều quốc gia châu Á. Cơ quan quản lý toàn cầu là Liên đoàn Khúc côn cầu Quốc tế (FIH). Các giải đấu lớn thường có hạng mục riêng cho cả nam và nữ.
Các hình thức khác như khúc côn cầu trên băng, inline hockey, hay quad hockey được giới thiệu chi tiết trong phần sau, mỗi loại mang đặc trưng kỹ thuật và thiết bị riêng biệt, góp phần làm phong phú trải nghiệm thể thao cho người chơi.
Khúc côn cầu trên băng
Khúc côn cầu trên băng (ice hockey) là hình thức phổ biến nhất tại các quốc gia có khí hậu lạnh như Canada, Mỹ, Nga và các nước Bắc Âu. Trong môn thể thao này, trận đấu diễn ra trong sân băng, nơi các cầu thủ sử dụng giày trượt để di chuyển và dùng gậy điều khiển puck – một miếng đĩa tròn làm từ cao su lưu hóa – nhằm ghi bàn vào lưới đối phương.
Để giảm ma sát, puck thường được làm lạnh trước khi đưa vào trận. Cầu thủ phải mặc đầy đủ trang bị bảo hộ như mũ bảo hiểm, giáp vai, bảo vệ khuỷu tay và miếng đệm ống chân nhằm hạn chế chấn thương do va chạm mạnh. Sự tốc độ và tính chiến thuật cao của môn này khiến nó trở nên vô cùng hấp dẫn với người xem.
Cơ quan điều hành quốc tế là Liên đoàn Khúc côn cầu trên băng Quốc tế (IIHF). Trong khi đó, National Hockey League (NHL) tại Bắc Mỹ là giải đấu chuyên nghiệp có quy mô và danh tiếng bậc nhất thế giới. Nếu bạn mới bắt đầu quan tâm đến thể thao nước ngoài, ice hockey là lựa chọn không thể bỏ qua.
Inline hockey và Quad hockey
Inline hockey là biến thể hiện đại của khúc côn cầu, được thi đấu trên mặt sân cứng, khô ráo với cầu thủ sử dụng giày patin bánh đơn (inline skate). Thay vì puck, môn này sử dụng bóng cao su hoặc nhựa nhẹ. Mỗi đội gồm 4 cầu thủ và 1 thủ môn, thi đấu trong ba hiệp, mỗi hiệp kéo dài 15 phút.
Inline hockey phát triển mạnh tại Mỹ, Canada và châu Âu, đặc biệt phù hợp với điều kiện không có sân băng. Liên đoàn IIHF vẫn là tổ chức chịu trách nhiệm quản lý chung cho cả ice hockey và inline hockey. Thiết kế đơn giản và tính linh hoạt của môn này khiến nó trở thành lựa chọn phổ biến trong các trường học và trung tâm thể thao.
Quad hockey, còn gọi là rink hockey, khá giống inline hockey nhưng khác biệt ở cấu trúc giày: các cầu thủ sử dụng giày patin 4 bánh xếp thành hai hàng ngang. Đây là biến thể phổ biến ở Nam Âu, đặc biệt tại Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha, với hệ thống giải đấu quốc nội và châu Âu rất phát triển.
Các biến thể hockey khác
Bên cạnh những hình thức phổ biến đã được tổ chức thi đấu chuyên nghiệp, khúc côn cầu còn có nhiều biến thể giải trí và bán chuyên được yêu thích tại từng địa phương hoặc nhóm người chơi nhất định. Những hình thức này thường linh hoạt hơn, ít yêu cầu trang thiết bị hoặc sân thi đấu chuyên dụng.
Street hockey (khúc côn cầu đường phố) là một ví dụ điển hình, thường được chơi trên bề mặt nhựa hoặc xi măng với giày thể thao thay vì giày trượt. Người chơi sử dụng bóng nhẹ và thường không cần bảo hộ phức tạp.
Table hockey (khúc côn cầu bàn) là trò chơi mô phỏng ice hockey bằng các mô hình nhỏ điều khiển bằng tay, phổ biến trong môi trường gia đình hoặc các giải thi đấu nhỏ.
Ngoài ra còn có các biến thể như beach hockey (trên bãi biển), mini hockey (thu nhỏ), underwater hockey (dưới nước) và unicycle hockey (trên xe đạp một bánh) – mỗi loại đều mang tính sáng tạo riêng.
Những hình thức này tuy không nằm trong hệ thống thi đấu chính thức, nhưng lại góp phần tạo nên cộng đồng người yêu thích khúc côn cầu rộng lớn, phản ánh tinh thần sáng tạo và dễ tiếp cận của môn thể thao này.
Những lưu ý khi chơi khúc côn cầu
Khúc côn cầu là môn thể thao có cường độ vận động cao, thường diễn ra với tốc độ nhanh và nhiều va chạm. Vì vậy, người chơi cần tuân thủ các quy định an toàn và chuẩn bị kỹ lưỡng về mặt thể chất cũng như trang bị.
Với khúc côn cầu trên băng, cầu thủ phải trang bị đầy đủ mũ bảo hiểm, mặt nạ chắn, găng tay, đệm đầu gối, bảo vệ ống chân và các lớp giáp để hạn chế chấn thương. Trong khi đó, khúc côn cầu trên cỏ tuy ít va chạm hơn nhưng lại có những luật chơi nghiêm ngặt về cản người và sử dụng gậy để đảm bảo tính công bằng và an toàn.
Một lưu ý thú vị là đa phần các thể thức hockey hiện nay không cho phép sử dụng gậy đánh bóng dành riêng cho người thuận tay trái. Thay vào đó, cầu thủ thuận tay trái sẽ phải điều chỉnh tư thế hoặc xoay mặt gậy để thực hiện cú đánh.
Bên cạnh đó, điều kiện sân thi đấu cần được kiểm tra kỹ – đặc biệt với inline hoặc quad hockey, mặt sân cần khô ráo và bằng phẳng để đảm bảo an toàn khi trượt patin.
Nếu bạn là người mới bắt đầu chơi, đừng quên tham khảo hướng dẫn đăng ký tài khoản BK8 để khám phá thêm nhiều bộ môn hấp dẫn khác.
Lời kết
Dù bạn yêu thích tính chiến thuật của field hockey, sự gay cấn của ice hockey, hay sự linh hoạt của inline hockey, khúc côn cầu luôn có một thể thức phù hợp để bạn khám phá. Ngoài ra, đây cũng là một trong những môn thể thao được nhiều nhà cái trực tuyến tích hợp vào hệ thống cá cược chuyên nghiệp.
